Alsof je een kok een maaltijd laat koken zonder ingrediënten. Je kunt niet veel doen, lijkt het, en toch moet dat uur voorbij.  Zo voelde ik me  in de eerste jaren vaak bij het werken met cliënten die weinig woorden hadden.  Ik vroeg me ook altijd af waarom iemand dan naar een hulpverlener (lees: naar mij) gaat.

Omdat er een behoefte is, weet ik nu. Er is een probleem, lijdensdruk, en iemand voelt dat er verbetering en verandering nodig is. Of de omgeving vindt dat het tijd wordt, dat kan ook.  Ik weet nu dat mensen er heel lang voor kunnen kiezen niet te praten. Gewoon doorgaan, zoals dat gaat en zoals je dat vaak je ouders ook hebt zien doen. In veel gezinnen is dat de cultuur:  er wordt wel gemopperd en af en toe zelfs geklaagd, maar daarna ga je weer door. Want je hebt geen keus en je moet het toch zelf doen. Naast opvoeding is er natuurlijk ook de mogelijkheid dat je van aard niet zo’n prater bent.

Praten is echter niet altijd goede communicatie en communicatie is meer dan praten. Als je man je praktisch zoveel mogelijk ondersteunt en de toekomst van jullie gezin probeert veilig te stellen door veel te werken, is dat niet altijd wat je graag ziet. Maar het zegt wel iets over wat hij voor je voelt. Je kunt met een echt goede vriend misschien een hele avond nauwelijks een woord wisselen, toch kan je je begrepen voelen alleen al doordat hij of zij er is.

Spreken betekent: iets heel concreet maken. Je legt nogal wat op tafel en dat gaat het een heel ander leven leiden. Misschien zijn het wel dingen die je nog nooit hardop gezegd hebt. Daar is wel moed voor nodig. Als je gaat praten, dan moet je er ook iets mee! Het moet dan wel het goede moment zijn. Als je begint, waar houdt het dan op? En kan je nog wel ‘gewoon doorgaan’?

Meestal wel. Praten kost soms moeite, maar vermindert over het algemeen de druk. Omdat emoties nu eenmaal de gewoonte hebben om naar buiten te willen, de frisse lucht in. En zich daar willen koesteren in de aandacht van de buitenwereld. Daarom heb ik in de loop van de jaren gezocht naar andere middelen dan woorden om ze alle ruimte te geven. Zodat ik ook met succes kan helpen als de woorden zo gauw niet komen.